"Racz odwiedzić Recz"

Nad rzeką Iną, prawym dopływem Odry, w województwie zachodniopomorskim położony jest Recz. We wczesnym średniowieczu istniał tu pomorski gród strażniczy oraz osada na podgrodziu. Około 1237 joanici wybudowali tu zamek, który w 1269 roku zdobył i zniszczył książę pomorski Barnim. Wkrótce po tym ziemie te opanowali margrabiowie brandenburscy. W 1284 roku założyli obok zniszczonego zamku miasto. Ruiny zamku zaś przekazali cysterkom, które zbudowały tu swój klasztor całkowicie zacierając ślady po zamku. . Obok miasta istniała nadal osada podmiejska, która zachowała swą odrębność i słowiański charakter. Przez te tereny przebiegał ważny szlak handlowy prowadzący  z Wielkopolski do Szczecina. Szlak ten zwany był "polską drogą".

Późno, bo w wieku XIV gród otoczony został murami obronnymi. W 1370 roku otrzymało go jako lenno  rodzina von Wedlów ( należało do rodu m.in. opisywane przeze mnie Tuczno, Sokoliniec, Mirosławiec) Rodzina władała nim do wieku XVIII .

Podczas wojny trzydziestoletniej miasto zostało częściowo zniszczone, a w 1657 zdobyte przez Stefana Czarnieckiego.

W czasie II wojny światowej Recz stanowił ważny punk niemieckiej obrony na Pomorzu. Podczas walk w 1945 roku trzy razy przechodził z rąk do rąk i uległ zniszczeniu w 80% tracąc całe śródmieście. Z uwagi na to w Reczu nie zachowało się wiele zabytków, jednak te, które szczęśliwie przetrwały warte są zobaczenia. 

 W mieście zachował się średniowieczny układ urbanistyczny Starego Miasta. Czworokątny rynek otoczony jest pozostałościami murów obronnych. zbudowanych z kamienia polnego. W linii murów przetrwały baszty. Baszta Więzienna oraz najpiękniejsza ceglana gotycka baszta obronna z wieku XV zwana Basztą Drawnieńską zbudowaną na planie kwadratu. Górą przechodzi w kształt cylindryczny. Baszta zwieńczona jest hełmem i blankami zrekonstruowanymi w wieku XIX. Obok niej wznosi się czatownia z oryginalnym stożkowym dachem z wieku XV. 

 Do dziś przetrwały również fragmenty Bramy Choszczeńskiej, którą można obejrzeć TU

Baszta pochodzi z XIV wieku, znajduje się przy rozwidleniu dróg do Choszczna i Stargardu. Chroniła wjazdu do miasta od strony zachodniej. Oprócz funkcji militarnej stanowiła piękną wizytówkę Recza. Przejazd - jak podają źródła - "dokonywał się pod ostrołukową bramą, zamykaną z zewnątrz, przesuwaną pionowo, broną. Zakończona była, prawdopodobnie, gankiem strzelniczym i ostrosłupowym, ośmiobocznym, wysokim dachem." Na archiwalnych pocztówkach wyglądała tak:

W centrum Starego Miasta zachował się potężny gotycki kościół z wysoką wieżą, zbudowany w 1355 roku. Jest to najcenniejszy zabytek Recza.

Jego przepiękne wnętrze ze wspaniałym wczesnobarokowym ołtarzem i renesansowym krucyfiksem  opisywałam w poście Kościół bombonierka 

Plac przy południowej ścianie kościoła zamieniono niedawno w niewielki ogród, którego projektanci wzorowali się na cysterskich ogrodach klasztornych. Ustawiono w nim zegar słoneczny w formie otwartej księgi, symbol upływającego czasu...

W rynku i przyległych uliczkach można spotkać  domy z cegły

 A także kilka domów ryglowych z XVIII - XIX wieku. W jednym z nich mieści się biblioteka.

 Współczesny Park Miejski jest bez wątpienia ozdobą Recza

Tytuł zapożyczony z przewodnika "Polska Niezwykła"
Zdjęcia- Tola-102 na podst. Licencji , Mariusz, za zgodą na publikację oraz zdjęcia własne