Równo; najstarsza wieś zachodniopomorskiego

Zagubiona w dolinie Płoni, wśród lasów i pól wioska  Równo często bywa odwiedzana przez turystów. Nie są to historyczne eskapady, a jedynie punkt na trasie do rezerwatu położonego kilometr za nią. Rzadko która grupa zatrzymuje się tu na dłużej. A warto, bowiem historia niewielkiego Równa, położonego niespełna 10 km. od Barlinka sięga roku 1278 i jest najstarszą wsią województwa zachodniopomorskiego. W wiekach średnich nosiła nazwę Rovino i była najpierw majątkiem rycerskim. Dopiero w  1337 roku książę Otto I podarował Równo cysterkom pełczyckim. Po reformacji, właścicielami 10 łanów chłopskich i 2 zagród lenna sołtysiego zostali  Waldowowie. Kolejną właścicielką stała się wdowa po Feliksie von Natzmer.

W XIX wieku wioska należała do rodziny Ruhnke. Wtedy  powstał  tu folwark.  Po I wojnie światowej kupiła go rodzina Jahnke z Barlinka, właściciela fabryki krzeseł. W czasie II wojny światowej mieściła się w wiosce filia obozu pracy. Po wojnie gospodarką zajął się PGR. Dzięki temu ocalał zbudowany w 1831 roku przez Ruhnke dwór. Pałac, bo tak nazywają go mieszkańcy,  nie jest okazały, nie jest piękny, ale dzięki temu, że został po II wojnie zasiedlony, zachował się. Do dziś mieszka tam kila rodzin.

Ciekawym elementem pofolwarcznym jest  owczarnia z 1888 roku. Na jednej ze ścian znajduje się charakterystyczny zegar słoneczny.

W niedalekiej odległości od folwarku znajdują się  ruiny średniowiecznego kościoła. Według źródeł świątynia została wzniesiona krótko po założeniu wsi. Kościół zbudowany został z ciosów kamiennych, granitowych, z dwoma romańskimi portalami. Do początku XX wieku znajdował się w niej  gotycki tryptyk i XV-wieczna chrzcielnica. Co się z nimi stało? Można się domyślać.  Budowla przetrwała wojnę, jednak nie była użytkowana i z czasem popadła w ruinę. W połowie lat pięćdziesiątych zawalił się dach i strop.

W pobliżu pałacu stoi niepozorny zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan – jeden z 52 w kraju.
Tuż za wsią znajduje się niezwykłe miejsce, wspomniany na początku wpisu rezerwat Skalisty Jar Libberta.

Jak na wieś średniowieczną przystało ma ona swoją legendę. "Wiele lat temu w Równie żył młody chłopak, syn pszczelarza. Bardzo kochał muzykę. Młodzieniec spośród wszystkich instrumentów najbardziej upodobał sobie skrzypce. Często więc pojawiał się w karczmie, gdzie przygrywał miejscowy skrzypek. Chłopiec był gotów zrobić wszystko, żeby dostać taki instrument i nauczyć się na nim grać – ta wieść szybko dotarła do mieszkańców pobliskiego lasu. Pewnego razu do karczmy przyszła piękna dziewczyna. Opowiedziała młodzieńcowi o skrzypku, który często gra w leśnym jarze. Chłopiec szybko pobiegł na miejsce i natychmiast usłyszał cudną muzykę. Skrzypek obiecał przekazać młodzieńcowi instrument oraz wszelkie talenty, jeśli tylko podpisze pewien kontrakt. Chłopak bez namysłu złożył podpis na pergaminie i nieświadomy, że zaprzedał swoją duszę diabłu, oddał się całkowicie muzykowaniu. Zdobył sławę, pieniądze i szacunek. Jednak beztroskie i dostatnie życie szybko przeminęło, a jego dusza po dziś dzień przygrywa smutne melodie na dnie leśnego wąwozu." 

 W pobliżu ---> Miasto Króla Szachów

 

Skalisty Jar Libberta






( Zdj. 1 Brat Tom, zdj.2 i 3 Kapitel, Wikipedia, na podstawie Licencji )